10 lutego 1920 roku w Pucku dokonał się uroczysty akt zaślubin Polski z Morzem Bałtyckim. Reprezentujący Rzeczpospolitą gen. Józef Haller w czasie uroczystości mówił: „Oto dzisiaj dzień czci i chwały! Jest on dniem wolności, bo rozpostarł skrzydła Orzeł Biały nie tylko nad ziemiami polskimi, ale i nad morzem polskim. Teraz wolne przed nami światy i wolne kraje. Żeglarz polski będzie mógł dzisiaj wszędzie dotrzeć pod znakiem Białego Orła, cały świat stoi mu otworem”.
Na mocy kończącego I wojnę światową Traktatu Wersalskiego odrodzona Rzeczpospolita otrzymała pas wybrzeża długi na 147 km – od granic Gdańska, które jako Wolne Miasto Gdańsk pozostawało pod protektoratem Ligi Narodów, po okolice Karwi. Choć jak na aspiracje odradzającego się państwa było to niewiele, jednak pamiętajmy, że ten fragment wybrzeża zawsze był dla naszego kraju niezwykle istotny. Ujście Wisły do Zatoki Gdańskiej miało ogromne znaczenie dla gospodarki. Cała zatoka stanowiła zaś dogodne miejsce dla zakładania portów.
Burzliwe były losy Pomorza Gdańskiego. Co najmniej od czasów Mieszka I było ono w posiadaniu Piastów. Rycerze zakonni wydarli je w 1308 roku. Od 1466, od zwycięstwa nad Krzyżakami w wojnie trzynastoletniej, należało ono do Rzeczypospolitej. Utraciliśmy je w 1772 r. w pierwszym rozbiorze na rzecz Prus.
23 września 1922 r. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej przyjął ustawę upoważniającą rząd do budowy portu morskiego w Gdyni. W ciągu kilkunastu lat rybacka osada przekształciła się w jeden z największych i najnowocześniejszych portów w Europie, wokół którego powstało miasto liczące dziś ponad 240 tys. mieszkańców.
O znaczeniu dostępu do morza i jego roli gospodarczej Eugeniusz Kwiatkowski (którego nazwisko najmocniej powiązane jest z budową portu i miasta Gdynia, polskiego „okna na świat”), w wydanej w 1931 r. książce „Dysproporcje. Rzecz o Polsce przeszłej i obecnej”, pisał tak: „Każdy nowy metr wybrzeża, każdy nowy dźwig, każdy skład towarowy, każda nowa placówka handlowa w Gdyni, każde ulepszenie komunikacji, każdy nowy okręt, każda nowa fabryka na Wybrzeżu, każdy bank, każda nowa więź cementująca Gdynię z Pomorzem, a całe województwo pomorskie z resztą państwa, to wielka zdobycz, to poważny aktyw naszego dorobku państwowego. Tu koncentruje się jedyna praktyczna akademia kupiecka Polski, tu stoi otworem droga najpewniejsza i najkrótsza dla wyrównania wartości człowieka w Polsce z wartością człowieka w Europie Zachodniej, tu zbiega się granica współpracy z narodami całego świata, tu wreszcie harmonizują się automatycznie wszystkie różnice poglądów, wszystkie starcia myśli i programów całej Polski”.
Więcej informacji:
29 kwietnia 1923 r. uroczyście otwarto port w Gdyni
Eugeniusz Kwiatkowski – dwukrotny budowniczy Gdyni
